Wat is staatssteun?
Staatssteun is in principe verboden, enkel in welbepaalde situaties mag staatssteun verleend worden.
Waarom bestaat staatssteun?
Het concept staatssteun is zo oud als de Europese Unie zelf. Via de staatssteunregeling wil Europa haar markt beschermen. In het verleden namen lidstaten wel een chauvinistische maatregelen om hun eigen producten of markt te beschermen. In een eengemaakte markt zou dit bijzonder nefast kunnen zijn. Om deze reflex te vermijden, werd de staatssteunwetgeving ingevoerd.
Voor wie gelden de staatssteunregels?
Het staatssteunrecht heeft ‘directe werking’. Dit betekent dat het Europese recht automatisch op iedereen van toepassing is. Er is geen bijkomende nationale wetgeving vereist. Élk Belgisch niveau, van de federale overheid tot gemeentes, intercommunales en polderbesturen moet een staatssteunbeleid hebben. Er bestaan geen acties die ‘niet onderhevig zijn aan staatssteun’.
Wanneer is er sprake van staatssteun?
De staatssteuntoets
Om te kunnen oordelen of een bepaalde steun gecatalogeerd moet worden als staatsteun, dien je een staatssteuntoets uit te voeren. Zo’n toets screent de geplande activiteit ten opzichte van de 5 criteria uit de definitie van staatssteun.
De definitie van staatsteun: 5 criteria
1. De steun wordt door staatsmiddelen bekostigd.
2. De steun wordt verleend aan een onderneming die een economische activiteit verricht.
3. Via deze staatsmiddelen verkrijgt deze onderneming een voordeel.
4. De maatregel is selectief en geldt bv. maar voor één of enkele ondernemingen.
5. De maatregel vervalst (of bedreigt) de mededinging en kan leiden tot een ongunstige beïnvloeding van het handelsverkeer in de EU.
Er moet cumulatief aan élk criterium worden voldaan.
Slechts wanneer op élke vraag ‘ja’ geantwoord kan worden, is er sprake van staatssteun.
Maar vergis je niet, de Europese interpretatie van deze criteria is vrij restrictief.
Een lokaal bestuur scoort vaak minimaal al 3 op 5.
Benieuwd naar ons aanbod? Klik hier
Meer info? Europa Decentraal